Cohousing-project InDruk in Borgerhout: duurzaam in elke vezel

In Borgerhout realiseerden achttien huishoudens op de voormalige site van een drukkerij hun eigen bio-ecologische woonproject: Cohousing InDruk. Het project omvat de bouw van achttien appartementen van 60 tot 130 m2, een parkeerkelder en een ‘common house’: een gemeenschappelijke ruimte met een polyvalente zaal, een keuken, een hobby- en klusatelier, een was- en droogplaats, een fietsenberging, een speelplek, een kantoor, een stiltekamer en een gastenkamer. Ook is er voor de bewoners een gezamenlijke stadstuin van 560 m2. Het complex is gebouwd met respect voor mens en milieu en wordt met warmtepompen van NIBE voorzien van verwarming, koeling en sanitair warm water.

Betrokken bij elkaar en de omgeving

Cohousing is een eigentijdse woonvorm waarbij verschillende huishoudens elk een zelfstandige woonruimte hebben, maar ook een of meerdere leefruimtes samen delen. De laatste jaren wint cohousing – zeker in de grotere steden in Vlaanderen – sterk aan populariteit. De voordelen zijn dan ook evident: slim ruimtegebruik, rustig wonen, veilige speelruimte voor kinderen, compact bouwen, groenbehoud en een goede waterhuishouding. Met cohousing kun je vaak wat groter en betaalbaarder wonen, met de stad aan je voeten en een tuin voor de deur. Bovendien kun je veel delen, van de wasmachine en de grasmaaier tot de grotere onderhoudskosten. Maar ook het menselijke aspect speelt een belangrijke rol: er is meer sociale controle en je vindt in je directe omgeving al snel een oppas, een helpende hand of een luisterend oor. Privacy staat echter voorop: elke gezamenlijke activiteit is vrijwillig en vrijblijvend.

Bio-ecologisch bouwen

Samen wonen en samen delen is op zichzelf al duurzaam, maar de singles, koppels, jonge gezinnen en ouderen die het initiatief namen voor Cohousing InDruk wilden verder gaan: ook hun wooncomplex moest zo energiezuinig en ecologisch mogelijk zijn. Daarom schakelden ze de architecten Steven Bydekerke en Mark Depreeuw van Architecten Atelier Archi4 in. Dit ontwerpatelier heeft zich namelijk volledig gespecialiseerd in bio-ecologisch bouwen: een bouwwijze die zowel rekening houdt met een duurzaam milieu als met het welzijn van de bewoners van het gebouw.

De bio-ecologische visie van Archi4 komt overal in het project tot uiting. Zo worden voor de bouw van de appartementen enkel natuurlijke materialen en technieken toegepast, zoals CLT-elementen (grote kruiselings verlijmde massieve panelen van Oostenrijks dennenhout), houtskeletbouw, natuurgips, leem, isolatiematerialen zoals papiervlokken, houtvezels en kalkhennep, natuurlijke verven, oliën en beitsen en groendaken. In de gemeenschappelijk tuin komen bovendien wadi’s die regenwater opvangen en infiltreren in de bodem, evenals regenputten waarvan het water onder meer kan worden gebruikt voor de toiletten.

Duurzame energietechnologie

Om de appartementen op een duurzame manier te verwarmen en te koelen, zijn op het dak zes NIBE F2040-16 lucht/water warmtepompen geïnstalleerd. Binnen moest er bijna geen ruimte worden opgegeven. De NIBE UKV buffervaten vergroten de inhoud van de installatie, zodat de warmtepompen de uit de buitenlucht gewonnen warmte optimaal kunnen benutten. De warmtepompen zijn aangesloten op 18 appartementen, die – om het energieverbruik tot een absoluut minimum te beperken – zijn voorzien van laagtemperatuur verwarming. Twee NIBE SMO 40 regelingen zorgen voor de aansturing van de warmtepompen.

De kosten voor verwarming wordt naar rato verbruik per appartement verrekend. Voor sanitair warm water beschikt elk appartement over een zeer energiezuinige NIBE MT-MB warmtepompbooster met een warmwatervat van 180 liter. Ook hiervoor leveren de lucht/water warmtepompen de benodigde warmte. Dit systeem zorgt voor een uitstekende EPB-score en een laag verbruik. Tot slot liggen op het dak PV-panelen voor het opwekken van elektriciteit en zijn er ook laadvoorzieningen voor elektrische wagens.

Kenmerken van dit project

Locatie: Prins Leopoldstraat – Borgerhout

Ontwikkelaars: Kopers Cohousing InDruk - Borgerhout

Projectbegeleiding: Cohousing Projects – Gent

Architect: Architecten Atelier Archi4 – Borgerhout

Aannemer: Beneens Bouw & Interieur – Olen

Installateur: Thermoco – Antwerpen